WYSPIAŃSKI CONSULTING - podnoszenie efektywności zarządzania przedsiębiorstwami i projektami rozwojowymi

Co to jest kultura organizacji
Tak jak każdy kraj i społeczeństwo, tak każde przedsiębiorstwo ma odrębny system wartości i filozofię działania, konstytuujące jego odrębność w otoczeniu. Jest to proces ciągły i dynamiczny, znajdujący swoje odbicie w codziennej pracy. Dotyczy zarówno przeszłości firmy jak i aktualnej atmosfery pracy. Na kulturę przedsiębiorstwa składa się wszystko, co dotyczy danego miejsca pracy. Kultura organizacji nie istnieje w próżni. Jej charakter jest uwarunkowany różnymi czynnikami takimi jak:

• typ otoczenia: kultura narodowa, system wartości społeczeństwa, system wartości społeczności regionu, lokalny system wartości
• typ organizacji: sytuacja rynkowa, produkty i technologia, branża
• cechy organizacji: historia, wielkość, przywództwo, system administracji, struktura
• cechy uczestników: wartości, postawy, wykształcenie, płeć, wiek, doświadczenie w pracy, doświadczenie życiowe, więzi emocjonalne.

Różne podejścia do analizy kultury organizacji

Johnson i Scholes podając swoją receptę na kulturę organizacyjną skoncentrowali się na jej składnikach wewnętrznych. Według badaczy kultura wywiera fundamentalny wpływ na wybór strategii przedsiębiorstwa. Najważniejsze elementy, jakie składają się na „receptę” organizacyjną to:

• historie i mity: jakie wierzenia są utrwalone i jak są silne i przenikające oraz kim są bohaterowie organizacji
• rytuały i symbole: preferowane zachowania, co wyraża język
• przywództwo i kierowanie: sposób dobierania nowych pracowników; co przeważa - konkurencja czy współpraca.

Model kliniczny Scheina
Jednym z najbardziej rozpowszechnionych sposobów myślenia o kulturze organizacji jest kliniczny model Edgara Scheina. Według tego założenia na sukces nie składają się jedynie efektywne strategie, funkcjonowanie dobrej struktury i sprawność osób zarządzających. Każda organizacja ma swój niewidoczny wymiar działania (styl, charakter, specyfikę funkcjonowania) które w równie dużym stopniu przyczyniają się do osiągania sukcesów. W swoim syntetycznym spojrzeniu Schein podzielił składniki kultury ze względu na ich widoczność na trzy poziomy.

Artefakty są najbardziej widocznym poziomem kultury. Są to fizyczne objawy jej funkcjonowania (począwszy od wystroju wnętrz przedsiębiorstwa a na specyficznych zasobach leksykalnych pracowników skończywszy).

Normy i wartości są trwalsze od artefaktów i znacznie trudniej je zaobserwować. O ile normy deklarowane są łatwo zauważalne dla obserwatora, gdyż są one głoszone przez członków organizacji, o tyle wartości przestrzegane jest znacznie trudniej uchwycić – ludzie nie zawsze postępują zgodnie z tym co głoszą.

Najmniej widoczne dla obserwatora z zewnątrz są założenia. Jest to fundament i sedno istnienia kultury organizacji.